NEURO-TALKS / ΝΕΥΡΟ-ΔΙΑΛΟΓΟΙ

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΟΤΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΝ ΤΙΣ ΕΘΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ
Τα τελευταία χρόνια πληθώρα γερμανο-σουηδικών ερευνών έχει καταδείξει ότι πάρα πολύ συχνά καπνιστές γονείς «δημιουργούν» καπνιστές παιδιά. Το γεγονός αυτό έχει καταχωρηθεί και σε γερμανικές έρευνες, έχει, όμως, γίνει προσπάθεια να δοθεί μια εξήγηση, αν οφείλεται σε γενετική γενικά προδιάθεση ή αν συμβάλουν και άλλοι παράγοντες.
Νικοτίνη, αλκοόλ και παχυσαρκία είναι οι πιο συνηθισμένες εικόνες εθισμού, που αναπαράγονται με ραγδαίο ρυθμό, δηλαδή, σχεδόν με γεωμετρική πρόοδο στην κοινωνία μας.
Τον τελευταίο καιρό κάποια μαθηματικά μοντέλα έδειξαν ότι η νόσος αυτή είναι ασυνείδητα μεταδοτική σε μεγάλο αριθμό πληθυσμού. Οι γερμανο-σουηδικές παρατηρήσεις των ερευνών που έγιναν με το ανάλογο αντικείμενο κατέδειξαν ότι υπάρχει βάση σε αυτό το μαθηματικό μοντέλο.
Αναλύοντας αποτελέσματα και ανασκευάζοντας θεωρίες οι μεγάλες ερευνητικές ομάδες, οι οποίες κατέληξαν σε αυτά τα αποτελέσματα, έδωσαν δύο βασικές πιθανές εξηγήσεις για την εμφάνιση του φαινομένου.
Η πρώτη είναι της γονιδιακής και εμβρυϊκής μνήμης, ή όπως τελευταία είναι γνωστό, υπάρχουν στοιχεία ότι η βιοχημική μεταβίβαση κάποιων μνημονικών καταστάσεων από γονίδιο σε γονίδιο υφίσταται. Η δεύτερη είναι τα κύτταρα – καθρέπτες.
Στην πρώτη περίπτωση της γονιδιακής – εμβρυϊκής μνήμης σημαίνει ότι το έμβρυο παίρνει κληρονομικά τον εθισμό, σαν γονιδιακή πληροφορία από μητέρα και πατέρα. Γεγονός που σημαίνει ότι, αν καπνίζουν και οι δύο, η γονιδιακή πληροφορία είναι πιο ισχυρή. Παράλληλα, εάν συνεχίζεται το κάπνισμα κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής του ανάπτυξης, τότε μέσω της αιματικής κυκλοφορίας ενισχύεται η «μνήμη» της απόλαυσης της νικοτίνης και στο έμβρυο.
Ένα δεύτερο, πάρα πολύ ισχυρό στοιχείο, περισσότερο αποδεδειγμένο και τεκμηριωμένο από σύγχρονα πειράματα, είναι ότι κατά τη διάρκεια της βρεφικής και παιδικής ηλικίας το βρέφος, και μετά το παιδί, βλέποντας τους γονείς να καπνίζουν, παθητικά αναπαραγάγει τη συνήθεια αυτή. Αυτό γίνεται με τη λειτουργία κάποιων ειδικών κυττάρων. Πρόκειται για τα λεγόμενα κύτταρα – καθρέπτες, που βρίσκονται στους μετωπιαίους λοβούς του εγκεφάλου και αποτυπώνουν ακούσια όλες αυτές τις συνήθειες που βλέπουν τα μωρά. Δηλαδή, πρόκειται για ένα μηχανισμό μίμησης, που ασυναίσθητα το οικειοποιεί το βρέφος, παίρνοντας την εύκολη εικόνα από το περιβάλλον.
Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι για τον εθισμό στη νικοτίνη, ή ακόμη στο αλκοόλ, και βέβαια, και στην παχυσαρκία, ένα μέρος της ευθύνης, ίσως το μεγαλύτερο είναι στους γονείς. Πρέπει να προσληφθούν σε αυτή την καμπάνια αντιμετώπισης του εθισμού, που γίνεται τελευταία, και οι ίδιοι. Πρέπει να πληροφορηθούν και να καταλάβουν ότι ακόμα πριν τεκνοποιήσουν, ή πολύ περισσότερο μετά την τεκνοποίηση, πρέπει να κόβουν τις κακές συνήθειες του αλκοολισμού και του καπνίσματος, ώστε να μην μεταδίδονται αυτές στα παιδιά.
Αυτού του είδους η «διαφώτιση» και ενημέρωση μπορεί να γίνει από τα ΜΜΕ, εφόσον βέβαια και αυτά έχουν τη διάθεση να προωθήσουν μια τέτοια καμπάνια. Είναι, βέβαια, δύσκολο να προωθείς κάτι τέτοιο και να διαφωτίζεις προς τον τομέα αυτό, ενώ ταυτόχρονα διαφημίζεις όλα αυτά τα προϊόντα που φέρνουν τον εθισμό.
Ας ελπίσουμε ότι θα βρεθεί μια σολωμόντειος λύση για αυτή την κατάσταση. Αλλιώς τα θύματα του εθισμού τα αυξάνονται ραγδαία στις δυτικές κοινωνίες.