από τον Δρ. Δημήτριο Κουντούρη& την Αγγελική Μπουγιούκου, Ψυχολόγο.
Το αλεξιθυμικό σύνδρομο είναι μια ομάδα συμπτωμάτων που σα διάγνωση υπάρχει τα τελευταία 40 χρόνια μετά από πρόταση ενός Έλληνα γιατρού στο Σικάγο. Πρόκειται για τον ψυχίατρο Σιφναίο, ένα γιατρό με αγγλοσαξονική παιδεία που δούλεψε επί πολλά χρόνια στη Γαλλία με πρωτοποριακές ιδέες στη θεραπεία ψυχιατρικών ασθενειών και κυρίως τον τομέα των νευρώσεων. Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν αυτό το σύνδρομο είναι του πίνακα 1.
1. Αδυναμία έκφρασης συναισθημάτων
2. Αδυναμία αναγνώρισης συναισθημάτων
3. Περιορισμένη και ελλιπής φαντασιακή ζωή
4. Δυσκολία διάκρισης των συναισθημάτων από τις σωματικές αισθήσεις.
5. Ανηδονία (:δυσκολία βίωσης ικανοποίησης).
6. Μονότονη λεπτομέρεια στην περιγραφή της καθημερινής ζωής.
7. Έλλειψη διαίσθησης και ενσυναίσθησης.
8. Αντιμετωπίζουν τα αντικείμενα ως ρομπότ.
9. Περιορισμένη ανταπόκριση στην
Ψυχαναλυτική θεραπεία.
10. Άρνηση του ότι ονειρεύονται.
11. Συγκεκριμένο ύφος σκέψης.
12. Επιμονή σε λειτουργικές λεπτομέρειες, κατά την περιγραφή γεγονότων.
13. Άγχος και μόνιμο αίσθημα αγωνίας.
14. Χρησιμοθηρικός τρόπος σκέψης.
15. Συνεχή παράπονα για σωματικά προβλήματα, χωρίς την ύπαρξη οργανικών αιτιών.
16. Αντικοινωνική συμπεριφορά.
17. Υψηλά επίπεδα συμπαθητικής δραστηριότητας και ένα διαχωρισμό μεταξύ των υποκειμενικών και φυσιολογικών απαντήσεων στο στρες.
18. Ιδιαίτερο στυλ εξωτερικού προσανατολισμού.
Το ιδιαίτερο της περίπτωσης είναι ότι τότε δε μπόρεσε να δοθεί καμία απόλυτη ερμηνεία της αιτιολογίας της αλεξιθυμίας. Ο όρος επινοήθηκε από τις λέξεις α- στερητικό + λέξις + θυμός. Η σύνοψη των τριών τμημάτων βγάζει την αλεξιθυμία και σημαίνει μη εύρεση έκφρασης λέξεων ή προτάσεων για την περιγραφή συναισθημάτων. Όντως, αυτό σημαίνει και μάλιστα μερικές στιγμές με ιδιαίτερα έντονο τρόπο. Τις περισσότερες όμως φορές η ένταση ποικίλει έτσι που κοινωνικά πολλές φορές να περνάνε τα αλεξιθυμικά συμπτώματα και αντιδράσεις απαρατήρητα. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής όμως που στρεσάρει όλο και περισσότερο την καθημερινότητα με μεγαλύτερες απαιτήσεις και επιβαρύνσεις για το μέσο άνθρωπο αύξησε υπέρογκα τους ασθενείς με το έντονο πρόβλημα της αλεξιθυμίας. Το αποτέλεσμα ήταν να ασχολούνται όλο και περισσότερο οι νευρολόγοι και ψυχίατροι προσπαθώντας κυρίως να το αντιμετωπίσουν με ψυχοθεραπευτικές επεμβάσεις σύντομης ή μακράς χρονικής διάρκειας. Ο Σιφναίος είχε αναπτύξει και εφαρμόσει στο Παν/μιο του Χάρβαρντ μια ταχεία διαδικασία αποκατάστασης του προβλήματος. Μπορούσε μέσα σε λίγες βδομάδες να αντιμετωπίζει αλεξιθυμικά προβλήματα. Δυστυχώς δε βρήκε ευρεία εφαρμογή. Το γεγονός ότι και η προσωπικότητα του θεραπευτή παίζει ένα πολύ μεγάλο ρόλο το εξηγεί. Δε μπορεί ο κάθε μέσος ψυχίατρος να έχει ούτε τη θεραπευτική ούτε τη διαγνωστική διεισδυτικότητα του Σιφναίου. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 εμπεδώθηκε η θεωρία των κυττάρων κατόπτρων.
Κάποιοι βιολόγοι ερευνητές του Παν/μίου της Πίζας μπόρεσαν να αποδείξουν πλέον πειραματικά ότι η ενσυναίσθηση, βασικό στοιχείο της μίμησης, δεν είναι κάτι τυχαίο, αλλά συγκεκριμένη εγκεφαλική λειτουργία. Εκεί, λοιπόν, μελετώντας τη συμπεριφορά και τη μεταβίβαση του συναισθήματος (ενσυναίσθηση) βρέθηκε ότι υπάρχουν ειδικά κύτταρα στον πρόσθιο μετωπιαίο λοβό τα οποία «φωτογραφίζουν» και «απομνημονεύουν» τις κινήσεις και τη συμπεριφορά άλλων ατόμων. Είναι η λειτουργική δομή της ενσυναίσθηση, δηλαδή, μεταφορά συναισθήματος από το ένα άτομο στο άλλο. Πράγμα που σημαίνει ότι για να δει κάποιος κάτι και να το μιμηθεί πρέπει πρώτα να το καταγράψει μέσω των κυττάρων κατόπτρων. Την ίδια λειτουργική διαδικασία επιτελεί κάποιος για να εκφράσει ή να περιγράψει ένα συναίσθημα, το οποίο πρέπει πρώτα να το δει κάπου και να το εντυπώσει.
Έτσι, λοιπόν, όλα αυτά τα συναισθήματα μόλις εισέρχονται από τα αισθητήρια όργανα στον εγκέφαλο του ανθρώπου συγκεντρώνονται όλα σε ένα σημείο που λέγεται αμυγδαλή. Η αμυγδαλή είναι και η κεντρική αποθήκη της μνήμης, από όπου ανασύρονται παρόμοια βιώματα και στέλνονται σε άλλες θέσεις όπως είναι ο μετωπιαίος λοβός ή το κέντρο της ακοής προκειμένου να συνθέσουν τη νέα πληροφορία και να τη διώξουν προς τα έξω. Όπου υπάρχει μια διαταραχή λόγω κληρονομιάς (γενετική) τραύματος ή εκφυλιστικής νόσου, όπως στην περίπτωσή μας της ΣΚΠ, το σύστημα αυτό δε λειτουργεί και παρουσιάζεται η αλεξιθυμία. Μετά από αυτές τις πιστοποιήσεις των τελευταίων ετών προχωρούν και οι θεραπευτικές διαδικασίες του συνδρόμου αυτού που είναι μικτές και με φάρμακα και με επαναπρογραμματισμό της συμπεριφοράς μέσω της βιοανάδρασης (biofeedback).
2. Αδυναμία αναγνώρισης συναισθημάτων
3. Περιορισμένη και ελλιπής φαντασιακή ζωή
4. Δυσκολία διάκρισης των συναισθημάτων από τις σωματικές αισθήσεις.
5. Ανηδονία (:δυσκολία βίωσης ικανοποίησης).
6. Μονότονη λεπτομέρεια στην περιγραφή της καθημερινής ζωής.
7. Έλλειψη διαίσθησης και ενσυναίσθησης.
8. Αντιμετωπίζουν τα αντικείμενα ως ρομπότ.
9. Περιορισμένη ανταπόκριση στην
Ψυχαναλυτική θεραπεία.
10. Άρνηση του ότι ονειρεύονται.
11. Συγκεκριμένο ύφος σκέψης.
12. Επιμονή σε λειτουργικές λεπτομέρειες, κατά την περιγραφή γεγονότων.
13. Άγχος και μόνιμο αίσθημα αγωνίας.
14. Χρησιμοθηρικός τρόπος σκέψης.
15. Συνεχή παράπονα για σωματικά προβλήματα, χωρίς την ύπαρξη οργανικών αιτιών.
16. Αντικοινωνική συμπεριφορά.
17. Υψηλά επίπεδα συμπαθητικής δραστηριότητας και ένα διαχωρισμό μεταξύ των υποκειμενικών και φυσιολογικών απαντήσεων στο στρες.
18. Ιδιαίτερο στυλ εξωτερικού προσανατολισμού.
Το ιδιαίτερο της περίπτωσης είναι ότι τότε δε μπόρεσε να δοθεί καμία απόλυτη ερμηνεία της αιτιολογίας της αλεξιθυμίας. Ο όρος επινοήθηκε από τις λέξεις α- στερητικό + λέξις + θυμός. Η σύνοψη των τριών τμημάτων βγάζει την αλεξιθυμία και σημαίνει μη εύρεση έκφρασης λέξεων ή προτάσεων για την περιγραφή συναισθημάτων. Όντως, αυτό σημαίνει και μάλιστα μερικές στιγμές με ιδιαίτερα έντονο τρόπο. Τις περισσότερες όμως φορές η ένταση ποικίλει έτσι που κοινωνικά πολλές φορές να περνάνε τα αλεξιθυμικά συμπτώματα και αντιδράσεις απαρατήρητα. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής όμως που στρεσάρει όλο και περισσότερο την καθημερινότητα με μεγαλύτερες απαιτήσεις και επιβαρύνσεις για το μέσο άνθρωπο αύξησε υπέρογκα τους ασθενείς με το έντονο πρόβλημα της αλεξιθυμίας. Το αποτέλεσμα ήταν να ασχολούνται όλο και περισσότερο οι νευρολόγοι και ψυχίατροι προσπαθώντας κυρίως να το αντιμετωπίσουν με ψυχοθεραπευτικές επεμβάσεις σύντομης ή μακράς χρονικής διάρκειας. Ο Σιφναίος είχε αναπτύξει και εφαρμόσει στο Παν/μιο του Χάρβαρντ μια ταχεία διαδικασία αποκατάστασης του προβλήματος. Μπορούσε μέσα σε λίγες βδομάδες να αντιμετωπίζει αλεξιθυμικά προβλήματα. Δυστυχώς δε βρήκε ευρεία εφαρμογή. Το γεγονός ότι και η προσωπικότητα του θεραπευτή παίζει ένα πολύ μεγάλο ρόλο το εξηγεί. Δε μπορεί ο κάθε μέσος ψυχίατρος να έχει ούτε τη θεραπευτική ούτε τη διαγνωστική διεισδυτικότητα του Σιφναίου. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 εμπεδώθηκε η θεωρία των κυττάρων κατόπτρων.
Κάποιοι βιολόγοι ερευνητές του Παν/μίου της Πίζας μπόρεσαν να αποδείξουν πλέον πειραματικά ότι η ενσυναίσθηση, βασικό στοιχείο της μίμησης, δεν είναι κάτι τυχαίο, αλλά συγκεκριμένη εγκεφαλική λειτουργία. Εκεί, λοιπόν, μελετώντας τη συμπεριφορά και τη μεταβίβαση του συναισθήματος (ενσυναίσθηση) βρέθηκε ότι υπάρχουν ειδικά κύτταρα στον πρόσθιο μετωπιαίο λοβό τα οποία «φωτογραφίζουν» και «απομνημονεύουν» τις κινήσεις και τη συμπεριφορά άλλων ατόμων. Είναι η λειτουργική δομή της ενσυναίσθηση, δηλαδή, μεταφορά συναισθήματος από το ένα άτομο στο άλλο. Πράγμα που σημαίνει ότι για να δει κάποιος κάτι και να το μιμηθεί πρέπει πρώτα να το καταγράψει μέσω των κυττάρων κατόπτρων. Την ίδια λειτουργική διαδικασία επιτελεί κάποιος για να εκφράσει ή να περιγράψει ένα συναίσθημα, το οποίο πρέπει πρώτα να το δει κάπου και να το εντυπώσει.
Έτσι, λοιπόν, όλα αυτά τα συναισθήματα μόλις εισέρχονται από τα αισθητήρια όργανα στον εγκέφαλο του ανθρώπου συγκεντρώνονται όλα σε ένα σημείο που λέγεται αμυγδαλή. Η αμυγδαλή είναι και η κεντρική αποθήκη της μνήμης, από όπου ανασύρονται παρόμοια βιώματα και στέλνονται σε άλλες θέσεις όπως είναι ο μετωπιαίος λοβός ή το κέντρο της ακοής προκειμένου να συνθέσουν τη νέα πληροφορία και να τη διώξουν προς τα έξω. Όπου υπάρχει μια διαταραχή λόγω κληρονομιάς (γενετική) τραύματος ή εκφυλιστικής νόσου, όπως στην περίπτωσή μας της ΣΚΠ, το σύστημα αυτό δε λειτουργεί και παρουσιάζεται η αλεξιθυμία. Μετά από αυτές τις πιστοποιήσεις των τελευταίων ετών προχωρούν και οι θεραπευτικές διαδικασίες του συνδρόμου αυτού που είναι μικτές και με φάρμακα και με επαναπρογραμματισμό της συμπεριφοράς μέσω της βιοανάδρασης (biofeedback).
0 Comments:
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δημοφιλείς αναρτήσεις
-
ΟΙ ΠΟΝΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΔΥΜΟ ΕΙΝΑΙ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ Η ΕΡΕΥΝΑ ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ ΔΕΝ ... -
Το εγκεφαλογράφημα είναι εδώ και μισό αιώνα πλέον γνωστό στην κλινική ρουτίνα. Κυρίως, χρησιμοποιείται για τη διάγνωση των εκφυλιστικών παθή... -
Ο ΕΡΠΗΣ ΖΩΣΤΗΡΑΣ ΠΟΛΥ ΤΑΚΤΙΚΑ «ΧΤΥΠΑΕΙ» ΣΕ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ, ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΔΙΑΓΝΩΣΤΕΣ. ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ... -
ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΛΟΓΩ ΖΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΟΧΡΟΥ ΠΙΤΥΡΙΑΣΗΣ Αν και η βασική αιτία της εμφάνισης της πο... -
ΣΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΕΛΑΦΡΑ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ, ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΠΟΙΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ... -
Η ΜΥΟΤΟΝΙΚΗ ΔΥΣΤΡΟΦΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΡΓΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΗ «ΥΠΟΥΛΗ» ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΠΟΥ «ΞΑΦΝΙΑΖΕΙ» ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ. Είναι πάρα πολύ δύσκολο για έναν γι...
-
Με τρομερή συχνότητα εμφανίζεται τον τελευταίο καιρό ο έρπης ζωστήρας. Πρόκειται για κόκκινες επώδυνες φουσκάλες με φαγούρα και πόνο, ταξιδε... -
ΟΙ ΑΡΑΧΝΟΕΙΔEIΣ ΚΥΣΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗ ΜΗΝΙΓΓΑ ΤΩΝ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ Κ... -
ΠΟΛΥ ΤΑΚΤΙΚΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΠΗ ΖΩΣΤΗΡΑ ΜΑΖΙ Η ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΕΝΤΟΝΟ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. Η συνύπαρξη των δύο νοσηρών καταστάσεων,... -
ΈΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΚΡΑΝΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ. Μέσα στον εγκέφαλο υπάρχει ένα σύστημ...
