NEURO-TALKS / ΝΕΥΡΟ-ΔΙΑΛΟΓΟΙ

Η ανάπτυξη και ο πανικός είναι δύο έννοιες που τον τελευταίο καιρό ζούμε όλο και πιο έντονα. Ο λόγος είναι ότι το δυτικό μοντέλο ανάπτυξης βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε μια έντονη δυσαρμονία μεταξύ δικαιοσύνης, προσπάθειας συμφιλίωσης και της ίδιας της ανάπτυξης. Η σύγκρουση αυτή γεννά ένα επιδερμικό πανικό που ώρες – ώρες κορυφώνεται και σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο εκδηλώνεται με εντάσεις περίεργες.
Αρχίζουμε από την προσωπική ανησυχία, την αναζήτηση, την αναταραχή και αναμεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τέτοια ταχύτητα που καταλαμβάνει λαούς ή ακόμη και ολόκληρες κοινότητες κρατών.
Βασικό είναι ότι κατά πρώτη άποψη ζούμε με το αίσθημα ότι η ζωή μας κινείται, σε ότι αφορά το κλίμα που την περιβάλλει, σε ένα χάος έτοιμο για μεγάλες συγκρούσεις, κρίσεις και καταστροφές. Το κλίμα αλλάζει και μεταβάλλεται κάθε μέρα με τέτοιο τρόπο που πλέον η ομοιόσταση του ανθρώπου δε μπορεί να το δεχτεί. Μια ηλιόλουστη μέρα του Αυγούστου μετατρέπεται σταδιακά σε ένα φθινοπωρινό απόγευμα και ένα χειμερινό βράδυ για να ξεκινήσει η επόμενη μέρα, πάλι με μια καταστροφική ζέστη. Κανένας οργανισμός πια δε μπορεί να προσαρμοστεί άμεσα σε αυτές τις κλιματικές αλλαγές.
Παράλληλα, έρχεται και η λεγόμενη κρίση του πετρελαίου. Πρόκειται, βέβαια, για κρίση. Πρόκειται για ένα υλικό στο οποίο στηρίζεται όλος ο βιομηχανικός πολιτισμός μας και ξέρουμε όλοι ότι θα τελειώσει. Τελειώνοντας σε κάποια χρόνια το πετρέλαιο γίνεται γνωστό ότι θα επέλθει μια αλλαγή, την οποία ούτε μπορούμε να προσδιορίσουμε, ούτε να αλλάξουμε, φανταζόμαστε, όμως, τα βαθιά αρνητικά γνωρίσματά της. Το γεγονός αυτό οδηγεί πάλι σε ένα πανικό όμοιο με αυτό που περιγράψαμε.
Έρχεται, βέβαια, και ένα τρίτο ουσιαστικό στοιχείο, που ακούγαμε για αυτό, μιλάγαμε για αυτό, το αναπτύσσαμε θεωρητικά, μας «ενημέρωναν» από την τηλεόραση περί τίνος πρόκειται, αλλά πρώτη φορά το βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας. Πρόκειται για την οικολογική καταστροφή.
Η οικολογική καταστροφή μέχρι τώρα ήταν προϊόν του λεγόμενου «πολιτισμένου» κόσμου, δηλαδή, του δυτικού βορείου ημισφαιρίου. Τώρα, λοιπόν, Κίνα, Ρωσία, Ινδία μπαίνουν κι αυτές σαν τρίτες χώρες, αλλά πάρα πολύ μεγαλύτερες από ότι Ευρώπη και Αμερική, στην επιχείρηση «οικολογικής καταστροφής». Αυτό, βέβαια, δε μπορεί να γίνει ούτε ανεκτό, ούτε να «απορροφηθεί» από τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου. Εκεί γεννιέται το αίσθημα της παντελούς αδυναμίας και του να στέκεται αβοήθητος σε αυτό που έρχεται στο μέλλον.
Ιδιαίτερα αυτό το τελευταίο γεννά τον πανικό της καταστροφής και την αδυναμία του ανθρώπου ή την πλήρη κατάθλιψή του μπροστά σε αυτό που δεν μπορεί να καταπολεμήσει.
Αυτά όλα, βέβαια, σε γενικές γραμμές. Όμως, σε πολύ μικρά πακέτα χωρίζονται προκειμένου να φτάσουν και σε ειδικά ατομικά επίπεδα. Ο καθένας το αισθάνεται όλο και πιο πολύ και όταν το μεταφέρει στο διπλανό του, διογκώνεται. Είναι ο πανικός της μειωμένης ή αρνητικής ανάπτυξης που έρχεται.