Τις τεράστιες διαστάσεις μιας βραδυφλεγούς βόμβας στα θεμέλια της σύγχρονης κοινωνίας, που απειλεί παιδιά σχολικής ηλικίας, αποκάλυψαν παιδοψυχολόγοι και νευροψυχίατροι στο τελευταίο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ψυχιατρικής Εταιρίας που πραγματοποιήθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας.Πρόκειται για τα διαρκώς αυξανόμενα κρούσματα παιδικής κατάθλιψης, που τείνει, σύμφωνα με τα στοιχεία στατιστικών μετρήσεων που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, να εξελιχθεί σε μάστιγα με απρόβλεπτες επιπτώσεις στον παιδικό πληθυσμό.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο εισηγητής του Συνεδρίου, η παιδική κατάθλιψη, υπολογίζεται πλέον στις ασθένειες μάστιγες που πλήττουν μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, όπως είναι ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά επεισόδια, κλπ. ασθένειες οι οποίες χρίζουν πλέον ιδιαίτερης προσοχής τόσο από τους πολίτες, όσο και τις οργανωμένες κοινωνίες.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Νευρολογίας- Ψυχιατρικής κ. Δ. Κουντούρη που συμμετείχε στις εργασίες του Συνεδρίου ως εκπρόσωπος ερευνητικής ομάδας που κατέγραψε στοιχεία στον ελλαδικό χώρο, εκτιμάται ότι περί τα 200.000 ελληνόπουλα σχολικής κυρίως ηλικίας, περιλαμβάνονται στην λίστα των «εν δυνάμει» πιθανών να νοσήσουν από την σοβαρή αυτή διαταραχή.
Σε ερώτηση από που άντλησε τα στοιχεία αυτά η ερευνητική του ομάδα, ο Δρ. Κουντούρης τόνισε ότι και στην Ελλάδα πλέον, αν και ακολουθείται το Β. Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό μοντέλο, το οποίο προβλέπει την αυτόνομη αντιμετώπιση της παιδικής κατάθλιψης, ωστόσο δεν έχουμε επίσημα στατιστικά στοιχεία από εθνικά κέντρα αναφοράς, ή άλλο επίσημο φορέα, οπότε οι στατιστικές στηρίζονται στα στοιχεία, τις συνταγογραφίες και τις αναφορές των φαρμακευτικών εταιριών που αφορούν στην κατανάλωση ψυχοφαρμάκων.
«Επαγωγικά, μπορούμε να προσδιορίσουμε με κάποια σχετική ακρίβεια τις τάσεις και τα ποσοστά» τονίζει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κουντούρης.
Χαρακτηριστική και πλέον ανησυχητική όμως από πλευράς στοιχείων, είναι η αναφορά του Γερμανού εκπροσώπου στο συνέδριο, όπου ως γνωστόν στη χώρα αυτή ακολουθείται πολύ αυστηρή στατιστική καταγραφή, σύμφωνα με την οποία ο αριθμός των φαρμακευτικών συνταγογραφιών και των ειδικών θεραπευτικών προγραμμάτων για την παιδική κατάθλιψη τα τελευταία 15 χρόνια, έχει 20πλασιαστεί, με διαρκώς αυξητικές τάσεις.
Αντίθετη πάντως είναι η κατάσταση η οποία επικρατεί στη Σουηδία, καθώς τα τελευταία 15 χρόνια εφαρμόζεται το Σουηδικό μοντέλο πρόγνωσης το οποίο προβλέπει κατά την «ώρα μηδέν», δηλαδή την ώρα της γέννησης, μεταξύ των άλλων ελέγχων που πραγματοποιούνται στο νεογνό και νευροφυσιολογικός έλεγχος.
Σε μια συνολική πάντως αποτίμηση στο σύνολο των 15 της Ε.Ε, από τις αναλύσεις ερευνών και στατιστικών στοιχείων, όπου πλέον υπάρχει και η προγνωστή βεβαιότητα, εκτιμάται ότι μέσα στην επόμενη 10ετία, περίπου το 1/4 του πληθυσμού, θα χρίζει κάποιας μορφής ιατροφαρμακευτικής αγωγής, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα αποτελέσματα της παιδικής κατάθλιψης.
Από που προέρχεται
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής ερευνητικής ομάδας, αλλά και την μέχρι τούδε διεθνή βιβλιογραφία, ο Δρ. Δ. Κουντούρης, αποδίδει την εμφάνιση, αλλά κυρίως την έξαρση της νόσου, σε τρεις κυρίως παράγοντες:
Ο πρώτος, ο οποίος μάλιστα συγκεντρώνει και ένα υψηλό ποσοστό της τάξης του 70%, αφορά σε παθολογικούς λόγους διαταραχής του εγκεφάλου. Στην περίπτωση αυτή, όπως εξηγεί ο κ. Κουντούρης, το Σουηδικό μοντέλο του νευροφυσιολογικού ελέγχου, ο οποίος περιλαμβάνει μαγνητική τομογραφία ποζιτρονίου, ηλεκτροεγκεφαλικές αναλύσεις, κλπ, αποκαλύπτουν υπολειτουργία του μετωπιαίου λοβού.
Ο δεύτερος, ο οποίος συγκεντρώνει ποσοστά της τάξης του 40% επί του συνόλου των κλινικώς νοσούντων, αφορά στην κληρονομικότητα, η οποία στην συγκεκριμένη πάθηση, εκτείνεται μέχρι και 3ου βαθμού συγγένειας.
Ο τρίτος παράγων που συντελεί επίσης σε ποσοστό 40% επί του συνόλου των κλινικώς νοσούντων από παιδική κατάθλιψη, αφορά το περιβάλλον.
Ειδικότερα στον παράγοντα αυτό, ενέχεται το οικογενειακό και το κοινωνικό περιβάλλον (σπίτι, σχολείο, κλπ.) μέσα στο οποίο μεγαλώνει το παιδί.
Ο κ. Κουντούρης ανέφερε ότι σε χώρες στις οποίες σημειώνονται μεγάλες φυσικές καταστροφές, πόλεμοι και άλλα τέτοια γεγονότα, τραυματίζουν την ευαίσθητη ψυχή του παιδιού, οδηγώντας το έτσι στο να εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης.
Επίσης, γεγονότα όπως απώλεια αγαπημένου προσώπου, ανίατες ασθένειες, διαζύγια, έλλειψη οικογενειακής φροντίδας, δηλητηριάσεις, ή και κατάχρηση ουσιών, ενέχονται ως φαινόμενα ύποπτα για εμφάνιση παιδικής κατάθλιψης.
Τέλος, η συμβίωση στο κοινωνικό περιβάλλον με παιδιά μεταναστών, τα οποία στην συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν ήδη υποστεί τραυματικές εμπειρίες, επηρεάζουν αρνητικά το περιβάλλον.
Στο σημείο αυτό ο Δρ. Κουντούρης επισημαίνει ότι το γεγονός αυτό, δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε «γκετοποίηση» των μεταναστών, αντιθέτως αναφέρεται ως ανάγκη της κοινωνίας και της Πολιτείας να ευαισθητοποιηθεί προκειμένου να παράσχει, είτε την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη σε περιπτώσεις ελαφριάς μορφής, είτε την φαρμακευτική, όπου αυτή απαιτείται.
Τι πρέπει να προσέξετε
Πώς όμως ο γονέας θα αντιληφθεί πιθανή εμφάνιση κατάθλιψης στο παιδί του και τι πρέπει να κάνει;
«Όπως στις περισσότερες των περιπτώσεων, έτσι και στην παιδική κατάθλιψη, με εξαίρεση βαριά παθολογικά αίτια, η πρόληψη σώζει ζωές» τονίζει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κουντούρης.
Επισημαίνει ωστόσο ότι στα παιδιά, η κατάθλιψη παρουσιάζει εξαιρετική ιδιομορφία, σε σχέση με αυτή των ενηλίκων και τούτο οφείλεται αφενός μεν στην ιδιοσυγκρασία του νεαρού της ηλικίας, αφετέρου δε σ΄ αυτή καθαυτή την ηλικία, που λόγω άγνοιας συναισθημάτων, αδυνατεί να προσδιορίσει ακριβώς τι συμβαίνει, με αποτέλεσμα η θεραπευτική αγωγή να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην παρατήρηση των γονέων και των συγγενικών προσώπων.
Χρήσιμο επίσης είναι και το κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικογενειακό ιστορικό του παιδιού, μέσα από το οποίο ο θεράπων ιατρός μπορεί να διαγνώσει, ή να οδηγηθεί σε συγκεκριμένο πλαίσιο παρατηρήσεων.
«Συνιστώ στους γονείς που βλέπουν το παιδί τους να αλλάζει συμπεριφορά, να απευθύνονται αμέσως και να ζητούν τη συμβουλή κάποιου ειδικού και όχι να εφησυχάζουν με τη γνωστή έκφραση «παιδί είναι»...» τονίζει με έμφαση.
Ποια είναι όμως εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν και να αναζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Κουντούρης, η παιδική κατάθλιψη είναι κλιμακούμενη πάθηση και ξεκινά με ελαφρά συμπτώματα, όπως:
-Αδιαφορία και άρνηση συμμετοχής στα κοινωνικά δρώμενα της ζωής του και κυρίως της σχολικής κοινότητας
-Αδιαφορία για την οικογενειακή ζωή, με σταδιακή μείωση της επαφής με τους γονείς και τα αδέλφια
-Αδιαφορία για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω του και σταδιακή αυτοαπομόνωση
Η κατάσταση αυτή, αν δεν ελεγχθεί άμεσα, κυρίως με αύξηση της οικογενειακής φροντίδας και διάλογο, περνά στην επόμενη φάση, της οποίας κυριότερα χαρακτηριστικά είναι:
-Περιορισμός ζωτικών δραστηριοτήτων, όπως συμμετοχή σε σπορ, διακοπή της μελέτης, άρνηση συμμετοχής σε κοινωνικές εκδηλώσεις (πάρτι, γιορτές, γήπεδο, ακόμα και βόλτες με φιλικά, ή αγαπημένα πρόσωπα, κλπ.)
-Πλήρης αποστασιοποίηση από μελλοντικούς σχεδιασμούς
-Εντεινόμενος αυτοπεριορισμός συνοδευόμενος από έντονα πεσιμιστικές θέσεις και ασαφείς, όσο και αόριστες αυτοκαταστροφικές νύξεις.
Στην φάση αυτή, οι γονείς, ή οι συγγενείς θα πρέπει να αρχίσουν πλέον να συζητούν ανοικτά με το παιδί και να προσπαθήσουν, με την βοήθεια ειδικού πάντα, να αντιστρέψουν αυτή την στάση και θεώρηση ζωής του νέου.
Στις βαρύτερες περιπτώσεις, όπου πλέον κρίνεται επιβεβλημένη η επέμβαση ειδικού, παρατηρούνται:
-Σιωπηλή εσωστρέφεια και αρνητική ανάληψη ευθύνης (για όλα φταίω εγώ)
-Πλήρης αδιαφορία για σωματική υγιεινή
-Έντονα χρωματισμένη κατάθλιψη η οποία επισημαίνεται από υπερβολική και μόνιμη ευαισθησία απέναντι σε οποιοδήποτε ερέθισμα, ξαφνικά κλάματα, κλπ.
-Τάσεις αυτοτιμωρίας και σαφείς αναφορές σε αυτοκτονικές καταστάσεις.
Πως αντιμετωπίζεται
«Κατ΄ αρχήν, αυτό που πρέπει να επισημάνω και θα το τονίζω σε κάθε ευκαιρία, είναι το γεγονός ότι η παιδική κατάθλιψη, εκτός κάποιων παθολογικών καταστάσεων, είναι απόλυτα ιάσιμη νόσος, εφόσον, το τονίζω αυτό, δεν υπάρξει εφησυχασμός, αλλά άμεση κινητοποίηση» τονίζει και πάλι με έμφαση ο Δρ. Κουντούρης.
Σε υπόνοια πιθανής εκδήλωσης τέτοιων, ή παρόμοιων συμπτωμάτων, που, σε κάθε περίπτωση, παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα, απαιτείται άμεση διαγνωστική διαδικασία, η οποία συνίσταται κατ΄ αρχάς, από μια σειρά βιοχημικών και ορμονικών εξετάσεων, νευροφυσιολογικούς ελέγχους, ψυχομετρική εκτίμηση, κλπ.
Ωστόσο, εκεί που πρέπει κατά την γνώμη του να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα, είναι στην πρόληψη η οποία πρέπει να υλοποιείται μέσα από τους κοινωνικούς φορείς και την Πολιτεία, δηλαδή στα νηπιαγωγεία και τα σχολεία.
«Χωρίς πίεση, αλλά με υπευθυνότητα, παραμερίζοντας την δεδομένη ανεπάρκεια να κρίνει, θα πρέπει το εκπαιδευτικό προσωπικό που έρχεται σε συνεχή και καθημερινή επαφή με το παιδί, να καταγράφει άμεσα και σε προσωπικό επίπεδο, την ανάπτυξη του χαρακτήρα και της κοινωνικότητας του νέου».
Ο Δρ. Κουντούρης πιστεύει ότι για την βέλτιστη επίτευξη του στόχου αυτού, απαιτούνται σεμινάρια επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, αλλά και η έκδοση και χορήγηση ειδικών ενημερωτικών φυλλαδίων, που θα απευθύνονται στους γονείς.
Σαν γενική παρατήρηση πάντως, ο Δρ. Κουντούρης συνιστά στους γονείς να αναζητούν από τους δασκάλους και τους νηπιαγωγούς να ενημερώνονται αν το παιδί τους αρνείται να παίξει με τα άλλα παιδιά, αν εμφανίζει τακτικό κλάμα, αν προτιμά να απομονώνεται στο διάλειμμα, ή ακόμα και αν εμφανίζει αυτοκαταστροφικές τάσεις, αυτό που λέμε ριψοκίνδυνο άτομο, επισημαίνει χαρακτηριστικά.
«Το πλέον ανησυχητικό όλων όσων προανέφερα, είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο, ο αριθμός των αυτοχείρων, εμφανίζει σημαντική αύξηση και φθάνει στο 1,5% ανά εκατομμύριο πολιτών.
Από το ποσοστό αυτό, το 15% με 20% είναι άτομα παιδικής ηλικίας, ενώ το ποσοστό επιτυχίας φθάνει το εφιαλτικό 3%.
Δεν είναι κρίμα;»
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο εισηγητής του Συνεδρίου, η παιδική κατάθλιψη, υπολογίζεται πλέον στις ασθένειες μάστιγες που πλήττουν μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, όπως είναι ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά επεισόδια, κλπ. ασθένειες οι οποίες χρίζουν πλέον ιδιαίτερης προσοχής τόσο από τους πολίτες, όσο και τις οργανωμένες κοινωνίες.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Νευρολογίας- Ψυχιατρικής κ. Δ. Κουντούρη που συμμετείχε στις εργασίες του Συνεδρίου ως εκπρόσωπος ερευνητικής ομάδας που κατέγραψε στοιχεία στον ελλαδικό χώρο, εκτιμάται ότι περί τα 200.000 ελληνόπουλα σχολικής κυρίως ηλικίας, περιλαμβάνονται στην λίστα των «εν δυνάμει» πιθανών να νοσήσουν από την σοβαρή αυτή διαταραχή.
Σε ερώτηση από που άντλησε τα στοιχεία αυτά η ερευνητική του ομάδα, ο Δρ. Κουντούρης τόνισε ότι και στην Ελλάδα πλέον, αν και ακολουθείται το Β. Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό μοντέλο, το οποίο προβλέπει την αυτόνομη αντιμετώπιση της παιδικής κατάθλιψης, ωστόσο δεν έχουμε επίσημα στατιστικά στοιχεία από εθνικά κέντρα αναφοράς, ή άλλο επίσημο φορέα, οπότε οι στατιστικές στηρίζονται στα στοιχεία, τις συνταγογραφίες και τις αναφορές των φαρμακευτικών εταιριών που αφορούν στην κατανάλωση ψυχοφαρμάκων.
«Επαγωγικά, μπορούμε να προσδιορίσουμε με κάποια σχετική ακρίβεια τις τάσεις και τα ποσοστά» τονίζει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κουντούρης.
Χαρακτηριστική και πλέον ανησυχητική όμως από πλευράς στοιχείων, είναι η αναφορά του Γερμανού εκπροσώπου στο συνέδριο, όπου ως γνωστόν στη χώρα αυτή ακολουθείται πολύ αυστηρή στατιστική καταγραφή, σύμφωνα με την οποία ο αριθμός των φαρμακευτικών συνταγογραφιών και των ειδικών θεραπευτικών προγραμμάτων για την παιδική κατάθλιψη τα τελευταία 15 χρόνια, έχει 20πλασιαστεί, με διαρκώς αυξητικές τάσεις.
Αντίθετη πάντως είναι η κατάσταση η οποία επικρατεί στη Σουηδία, καθώς τα τελευταία 15 χρόνια εφαρμόζεται το Σουηδικό μοντέλο πρόγνωσης το οποίο προβλέπει κατά την «ώρα μηδέν», δηλαδή την ώρα της γέννησης, μεταξύ των άλλων ελέγχων που πραγματοποιούνται στο νεογνό και νευροφυσιολογικός έλεγχος.
Σε μια συνολική πάντως αποτίμηση στο σύνολο των 15 της Ε.Ε, από τις αναλύσεις ερευνών και στατιστικών στοιχείων, όπου πλέον υπάρχει και η προγνωστή βεβαιότητα, εκτιμάται ότι μέσα στην επόμενη 10ετία, περίπου το 1/4 του πληθυσμού, θα χρίζει κάποιας μορφής ιατροφαρμακευτικής αγωγής, προκειμένου να αντιμετωπίσει τα αποτελέσματα της παιδικής κατάθλιψης.
Από που προέρχεται
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής ερευνητικής ομάδας, αλλά και την μέχρι τούδε διεθνή βιβλιογραφία, ο Δρ. Δ. Κουντούρης, αποδίδει την εμφάνιση, αλλά κυρίως την έξαρση της νόσου, σε τρεις κυρίως παράγοντες:
Ο πρώτος, ο οποίος μάλιστα συγκεντρώνει και ένα υψηλό ποσοστό της τάξης του 70%, αφορά σε παθολογικούς λόγους διαταραχής του εγκεφάλου. Στην περίπτωση αυτή, όπως εξηγεί ο κ. Κουντούρης, το Σουηδικό μοντέλο του νευροφυσιολογικού ελέγχου, ο οποίος περιλαμβάνει μαγνητική τομογραφία ποζιτρονίου, ηλεκτροεγκεφαλικές αναλύσεις, κλπ, αποκαλύπτουν υπολειτουργία του μετωπιαίου λοβού.
Ο δεύτερος, ο οποίος συγκεντρώνει ποσοστά της τάξης του 40% επί του συνόλου των κλινικώς νοσούντων, αφορά στην κληρονομικότητα, η οποία στην συγκεκριμένη πάθηση, εκτείνεται μέχρι και 3ου βαθμού συγγένειας.
Ο τρίτος παράγων που συντελεί επίσης σε ποσοστό 40% επί του συνόλου των κλινικώς νοσούντων από παιδική κατάθλιψη, αφορά το περιβάλλον.
Ειδικότερα στον παράγοντα αυτό, ενέχεται το οικογενειακό και το κοινωνικό περιβάλλον (σπίτι, σχολείο, κλπ.) μέσα στο οποίο μεγαλώνει το παιδί.
Ο κ. Κουντούρης ανέφερε ότι σε χώρες στις οποίες σημειώνονται μεγάλες φυσικές καταστροφές, πόλεμοι και άλλα τέτοια γεγονότα, τραυματίζουν την ευαίσθητη ψυχή του παιδιού, οδηγώντας το έτσι στο να εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης.
Επίσης, γεγονότα όπως απώλεια αγαπημένου προσώπου, ανίατες ασθένειες, διαζύγια, έλλειψη οικογενειακής φροντίδας, δηλητηριάσεις, ή και κατάχρηση ουσιών, ενέχονται ως φαινόμενα ύποπτα για εμφάνιση παιδικής κατάθλιψης.
Τέλος, η συμβίωση στο κοινωνικό περιβάλλον με παιδιά μεταναστών, τα οποία στην συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν ήδη υποστεί τραυματικές εμπειρίες, επηρεάζουν αρνητικά το περιβάλλον.
Στο σημείο αυτό ο Δρ. Κουντούρης επισημαίνει ότι το γεγονός αυτό, δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε «γκετοποίηση» των μεταναστών, αντιθέτως αναφέρεται ως ανάγκη της κοινωνίας και της Πολιτείας να ευαισθητοποιηθεί προκειμένου να παράσχει, είτε την κατάλληλη ψυχολογική υποστήριξη σε περιπτώσεις ελαφριάς μορφής, είτε την φαρμακευτική, όπου αυτή απαιτείται.
Τι πρέπει να προσέξετε
Πώς όμως ο γονέας θα αντιληφθεί πιθανή εμφάνιση κατάθλιψης στο παιδί του και τι πρέπει να κάνει;
«Όπως στις περισσότερες των περιπτώσεων, έτσι και στην παιδική κατάθλιψη, με εξαίρεση βαριά παθολογικά αίτια, η πρόληψη σώζει ζωές» τονίζει χαρακτηριστικά ο Δρ. Κουντούρης.
Επισημαίνει ωστόσο ότι στα παιδιά, η κατάθλιψη παρουσιάζει εξαιρετική ιδιομορφία, σε σχέση με αυτή των ενηλίκων και τούτο οφείλεται αφενός μεν στην ιδιοσυγκρασία του νεαρού της ηλικίας, αφετέρου δε σ΄ αυτή καθαυτή την ηλικία, που λόγω άγνοιας συναισθημάτων, αδυνατεί να προσδιορίσει ακριβώς τι συμβαίνει, με αποτέλεσμα η θεραπευτική αγωγή να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στην παρατήρηση των γονέων και των συγγενικών προσώπων.
Χρήσιμο επίσης είναι και το κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικογενειακό ιστορικό του παιδιού, μέσα από το οποίο ο θεράπων ιατρός μπορεί να διαγνώσει, ή να οδηγηθεί σε συγκεκριμένο πλαίσιο παρατηρήσεων.
«Συνιστώ στους γονείς που βλέπουν το παιδί τους να αλλάζει συμπεριφορά, να απευθύνονται αμέσως και να ζητούν τη συμβουλή κάποιου ειδικού και όχι να εφησυχάζουν με τη γνωστή έκφραση «παιδί είναι»...» τονίζει με έμφαση.
Ποια είναι όμως εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν και να αναζητήσουμε τη βοήθεια ειδικού;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Κουντούρης, η παιδική κατάθλιψη είναι κλιμακούμενη πάθηση και ξεκινά με ελαφρά συμπτώματα, όπως:
-Αδιαφορία και άρνηση συμμετοχής στα κοινωνικά δρώμενα της ζωής του και κυρίως της σχολικής κοινότητας
-Αδιαφορία για την οικογενειακή ζωή, με σταδιακή μείωση της επαφής με τους γονείς και τα αδέλφια
-Αδιαφορία για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω του και σταδιακή αυτοαπομόνωση
Η κατάσταση αυτή, αν δεν ελεγχθεί άμεσα, κυρίως με αύξηση της οικογενειακής φροντίδας και διάλογο, περνά στην επόμενη φάση, της οποίας κυριότερα χαρακτηριστικά είναι:
-Περιορισμός ζωτικών δραστηριοτήτων, όπως συμμετοχή σε σπορ, διακοπή της μελέτης, άρνηση συμμετοχής σε κοινωνικές εκδηλώσεις (πάρτι, γιορτές, γήπεδο, ακόμα και βόλτες με φιλικά, ή αγαπημένα πρόσωπα, κλπ.)
-Πλήρης αποστασιοποίηση από μελλοντικούς σχεδιασμούς
-Εντεινόμενος αυτοπεριορισμός συνοδευόμενος από έντονα πεσιμιστικές θέσεις και ασαφείς, όσο και αόριστες αυτοκαταστροφικές νύξεις.
Στην φάση αυτή, οι γονείς, ή οι συγγενείς θα πρέπει να αρχίσουν πλέον να συζητούν ανοικτά με το παιδί και να προσπαθήσουν, με την βοήθεια ειδικού πάντα, να αντιστρέψουν αυτή την στάση και θεώρηση ζωής του νέου.
Στις βαρύτερες περιπτώσεις, όπου πλέον κρίνεται επιβεβλημένη η επέμβαση ειδικού, παρατηρούνται:
-Σιωπηλή εσωστρέφεια και αρνητική ανάληψη ευθύνης (για όλα φταίω εγώ)
-Πλήρης αδιαφορία για σωματική υγιεινή
-Έντονα χρωματισμένη κατάθλιψη η οποία επισημαίνεται από υπερβολική και μόνιμη ευαισθησία απέναντι σε οποιοδήποτε ερέθισμα, ξαφνικά κλάματα, κλπ.
-Τάσεις αυτοτιμωρίας και σαφείς αναφορές σε αυτοκτονικές καταστάσεις.
Πως αντιμετωπίζεται
«Κατ΄ αρχήν, αυτό που πρέπει να επισημάνω και θα το τονίζω σε κάθε ευκαιρία, είναι το γεγονός ότι η παιδική κατάθλιψη, εκτός κάποιων παθολογικών καταστάσεων, είναι απόλυτα ιάσιμη νόσος, εφόσον, το τονίζω αυτό, δεν υπάρξει εφησυχασμός, αλλά άμεση κινητοποίηση» τονίζει και πάλι με έμφαση ο Δρ. Κουντούρης.
Σε υπόνοια πιθανής εκδήλωσης τέτοιων, ή παρόμοιων συμπτωμάτων, που, σε κάθε περίπτωση, παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα, απαιτείται άμεση διαγνωστική διαδικασία, η οποία συνίσταται κατ΄ αρχάς, από μια σειρά βιοχημικών και ορμονικών εξετάσεων, νευροφυσιολογικούς ελέγχους, ψυχομετρική εκτίμηση, κλπ.
Ωστόσο, εκεί που πρέπει κατά την γνώμη του να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα, είναι στην πρόληψη η οποία πρέπει να υλοποιείται μέσα από τους κοινωνικούς φορείς και την Πολιτεία, δηλαδή στα νηπιαγωγεία και τα σχολεία.
«Χωρίς πίεση, αλλά με υπευθυνότητα, παραμερίζοντας την δεδομένη ανεπάρκεια να κρίνει, θα πρέπει το εκπαιδευτικό προσωπικό που έρχεται σε συνεχή και καθημερινή επαφή με το παιδί, να καταγράφει άμεσα και σε προσωπικό επίπεδο, την ανάπτυξη του χαρακτήρα και της κοινωνικότητας του νέου».
Ο Δρ. Κουντούρης πιστεύει ότι για την βέλτιστη επίτευξη του στόχου αυτού, απαιτούνται σεμινάρια επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, αλλά και η έκδοση και χορήγηση ειδικών ενημερωτικών φυλλαδίων, που θα απευθύνονται στους γονείς.
Σαν γενική παρατήρηση πάντως, ο Δρ. Κουντούρης συνιστά στους γονείς να αναζητούν από τους δασκάλους και τους νηπιαγωγούς να ενημερώνονται αν το παιδί τους αρνείται να παίξει με τα άλλα παιδιά, αν εμφανίζει τακτικό κλάμα, αν προτιμά να απομονώνεται στο διάλειμμα, ή ακόμα και αν εμφανίζει αυτοκαταστροφικές τάσεις, αυτό που λέμε ριψοκίνδυνο άτομο, επισημαίνει χαρακτηριστικά.
«Το πλέον ανησυχητικό όλων όσων προανέφερα, είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο Συνέδριο, ο αριθμός των αυτοχείρων, εμφανίζει σημαντική αύξηση και φθάνει στο 1,5% ανά εκατομμύριο πολιτών.
Από το ποσοστό αυτό, το 15% με 20% είναι άτομα παιδικής ηλικίας, ενώ το ποσοστό επιτυχίας φθάνει το εφιαλτικό 3%.
Δεν είναι κρίμα;»
0 Comments:
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δημοφιλείς αναρτήσεις
-
ΟΙ ΠΟΝΟΙ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΤΡΙΔΥΜΟ ΕΙΝΑΙ ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΙ ΚΑΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ Η ΕΡΕΥΝΑ ΜΕΧΡΙ ΣΤΙΓΜΗΣ ΔΕΝ ... -
Το εγκεφαλογράφημα είναι εδώ και μισό αιώνα πλέον γνωστό στην κλινική ρουτίνα. Κυρίως, χρησιμοποιείται για τη διάγνωση των εκφυλιστικών παθή... -
Ο ΕΡΠΗΣ ΖΩΣΤΗΡΑΣ ΠΟΛΥ ΤΑΚΤΙΚΑ «ΧΤΥΠΑΕΙ» ΣΕ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ, ΜΕ ΑΛΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΔΙΑΓΝΩΣΤΕΣ. ΚΑΠΟΙΕΣ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ... -
ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΛΟΓΩ ΖΕΣΤΗΣ ΚΑΙ ΥΓΡΑΣΙΑΣ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ ΠΟΙΚΙΛΟΧΡΟΥ ΠΙΤΥΡΙΑΣΗΣ Αν και η βασική αιτία της εμφάνισης της πο... -
ΣΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ΕΛΑΦΡΑ ΜΟΡΦΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ, ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΚΑΠΟΙΩΝ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΩΝ ... -
Η ΜΥΟΤΟΝΙΚΗ ΔΥΣΤΡΟΦΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΡΓΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΗ «ΥΠΟΥΛΗ» ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΠΟΥ «ΞΑΦΝΙΑΖΕΙ» ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ. Είναι πάρα πολύ δύσκολο για έναν γι...
-
Με τρομερή συχνότητα εμφανίζεται τον τελευταίο καιρό ο έρπης ζωστήρας. Πρόκειται για κόκκινες επώδυνες φουσκάλες με φαγούρα και πόνο, ταξιδε... -
ΟΙ ΑΡΑΧΝΟΕΙΔEIΣ ΚΥΣΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΟΙ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗ ΜΗΝΙΓΓΑ ΤΩΝ ΤΟΙΧΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΚΑΙ Κ... -
ΠΟΛΥ ΤΑΚΤΙΚΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥ ΕΡΠΗ ΖΩΣΤΗΡΑ ΜΑΖΙ Η ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΕΝΤΟΝΟ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ. Η συνύπαρξη των δύο νοσηρών καταστάσεων,... -
ΈΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΚΡΑΝΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ. Μέσα στον εγκέφαλο υπάρχει ένα σύστημ...
